De procedure voor het microbiologisch onderzoek

Microbiologische onderzoek voorbeeld

Het bedrijf laat zich door een extern bureau begeleiden en adviseren op het gebied van integrale kwaliteitszorg. Dit externe kwaliteitsbureau verricht tevens de chemische en microbiologische onderzoeken. Het laboratorium voert haar beproevingsactiviteiten op dien aard uit, zodat men voldoet aan eisen die vermeld staan in de Nederlandse norm NEN-EN-ISO /IEC 17025. Op deze manier voldoet me tevens aan de behoeften van klanten en wetgevende instanties. Het laboratorium beschikt over procedures voor kwaliteitsbeheersing om de validiteit van de uitgevoerde beproevingen te bewaken. De resulterende gegevens worden zo geregistreerd dat trends worden opgemerkt en dat voor zover praktisch mogelijk, statistische methoden worden toegepast voor de beoordeling van de resultaten Deze bewaking wordt gepland en beoordeeld. Deze bewaking omvat onder andere het volgende:

• Regelmatig gebruik van gecertificeerde referentiematerialen en/of interne kwaliteitscontroles op basis van secundaire referentiematerialen.
• Deelname aan interlaboratoriumvergelijkingen of programma’s voor bekwaamheids beproevingen.
• Herhaling van de beproeving door middel van dezelfde of andere methoden.
• Hernieuwd beproeving of kalibratie van bewaarde objecten.

De technische medewerkers leggen zich toe op het laboratoriumonderzoek. De technische medewerkers staan onder rechtstreeks toezicht van de directie en dienen verantwoording af te leggen over de gerealiseerde werkresultaten. De technische medewerkers houden zich bezig met het expliciteren van het technisch kunnen van de onderneming. Zij zijn intern gefocusseerd bezig conform de Nederlandse norm NEN-EN-ISO /IEC 17025 en ISO-standaarden en leven de kwaliteitsinstructies na. De technisch medewerkers zijn voldoende opgeleid (HBO, WO) en hebben voldoende ervaring de vereiste analyses uit te voeren. Betreft: Monstername en transport.

Monsteropname

Het is belangrijk dat het laboratorium een monster ontvangt, die een waarheidsgetrouwe weerspiegeling geeft van het product. Het monster mag niet beschadigd zijn en veranderd zijn door transport of bewaring. Het nemen van monsters mag niet van invloed zijn op de bestaande microbiële toestand van het te bemonsteren product. Bij producten in afzonderlijke verpakkingen levert dit meestal geen problemen op. Als de eenheden zo groot zijn dat ze niet in hun geheel als monster kunnen worden genomen, moet een gedeelte worden verpakt in steriel materiaal. Daarbij mag niet meer dan driekwart van de ruimte worden gevuld, zodat morsen wordt voorkomen en het monster goed kan worden gemengd voor het onderzoek. De overbrenging gebeurt op aseptische wijze met steriel gereedschap zodat besmetting wordt voorkomen. Als het gereedschap op de plaats van bemonstering meerdere malen kort achter elkaar wordt gebruikt, is tussentijdse reiniging en sterilisatie noodzakelijk. In plaats van gereedschap opnieuw te steriliseren, kan ook gebruik worden gemaakt van steriel wegwerpgereedschap.

Transport

Het transport dient juist en snel te worden uitgevoerd zodat het aantal micro-organismen in het monster tijdens transport niet verandert. De volgende bewaartemperaturen moeten worden gehanteerd:

• Stabiele producten: omgevingstemperatuur.
• Verse en gekoelde producten: tussen 0-4 graden Celcius.
• Bevroren of diepgevroren producten: beneden de -18 graden Celcius.
• Gepasteuriseerde en verwante producten: tussen de 0-4 graden Celcius.
• Bederfelijke producten: tussen 0-4 graden Celcius Waarschuwing: gevoelige voedingsmiddelen (verse vis) zullen moeten worden bewaard tussen 0-2 graden Celcius. Bederfelijke producten moeten getransporteerd worden in afgesloten verpakkingen om ze tegen lekkage te beschermen.

De bemonstering vindt plaats met het controlebureau. Producten worden onderzocht na productie en op einde THT. Dit alles met artikel 2073 als leidraad. De uitslagen worden beoordeeld en er wordt gekeken naar eventuele trends. Wanneer bepaalde producten/productgroepen niet voldoen worden maatregelen ter verbetering getroffen:

• Aanpassing product;
• Aanpassingen receptuur;
• Instructies hygiene;
• Aanpassen productieproces;
• Wijzigen grond en/of hulpstoffen.

Indien een monster als microbiologisch onvoldoende wordt beoordeeld wordt binnen 3 weken een contramonster genomen. Indien deze ook afwijkt wordt gezocht naar de afwijking en worden maatregelen genomen. Er wordt 4 x per jaar water onderzocht. Het water wordt o.a. onderzocht op de volgende parameters:

• Totaal kiemgetal/ml bij 22°C.
• Totaal kiemgetal/ml bij 36°C.
• Coliformen/100ml.
• Thermotolerante coliformen/100ml.
• Faeacale enterococcen/100ml.
• Sporen van sulfietreducerende Clostridia/100ml Ieder kwartaal wordt een onderzoeksrapport opgevraagd.

Wanneer van toepassing worden challange testen en “worst-case” testen uitgevoerd in overleg met het onderzoeksbureau.

Handmatige controle

Ondanks het feit dat vele productieprocessen zijn geautomatiseerd, speelt bij de bereiding van een groot aantal levensmiddelen de persoonlijke hygiëne van de werknemer een belangrijke rol. Veelal is contact met handen bij de productie niet te vermijden. Handen kunnen door verschillende oorzaken besmet zijn met micro-organismen. Zo bevat de huid altijd huid-eigen bacterien, de zogenaamde residenten. De belangrijkste vertegenwoordigers van deze groep zijn micrococcen, staphylococcen, propionilbacterien en crynebacterien. Daarnaast worden handen door contact met de omgeving dikwijls van buitenaf besmet, de zogenaamde transiente besmetting. Deze transienten kunnen afkomstig zijn van het eigen lichaam (uit neus, mond, keelholte of het maagdarmkanaal) of van de omgeving in de ruimste zin van het woord (andere personen, materialen, huisdieren etc.). Het kenmerkende van transienten is, dat ze niet op de huid koloniseren (vermeerderen) zoals
residenten, maar wel gedurende een bepaalde tijd kunnen overleven. In die tijd kunnen ze via de handen weer worden overgebracht op voedsel. Een uitzondering is Staphylococcus aureus, die wel kan kolonieren op de huid. Met behulp van de afdrukmethode kan de aanwezigheid van bepaalde bacterien (bijvoorbeeld En terobacteriaceae, Staphylococcus aureus) op de handen worden onderzocht. Bereken het aantal kve per 5 vingers. Frequentie: 1x per 3 maanden. Bij een overschrijding van de norm wordt met de persoon in kwestie de handenwas procedure opnieuw besproken. Waarna herbemonstering plaatsvindt. Dit wordt herhaald totdat de gewenste resultaten bereikt zijn.

Verpakkingen

Alle verpakkingen of verpakkingsapparatuur zijn geschikt voor het bedoeld gebruik en zijn getest op mogelijke besmettingen en gevaren (migratie) richting product en consumenten. Effectieve en actuele testrapporten zijn aanwezig.

Organoleptisch onderzoek

Naast het microbiologisch onderzoek worden onze producten getest op smaak, kleur en geur. Dit wordt gedaan na productie en op het einde van de houdbaarheid. Door deze testen wordt inzicht gekregen of de producten de juiste kwaliteitseisen hebben en blijven houden. Bij afwijking wordt getracht de oorzaak te achterhalen. Dit gebeurt bij herhaalde afwijking van de contramonsters. Aan de hand van de oorzaak kunnen maatregelen genomen worden ter verbetering:

• Aanpassen receptuur;
• Aanpassen grond/hulpstoffen;
• Aanpassing productieproces.

Handschoen controle

Van elke batch handschoenen worden 5 handschoenen gecontroleerd op eventuele lekkage en op uiterlijk. Indien juist worden de producten vrijgegeven voor gebruik. Bij afwijkingen worden de producten retour gezonden naar de leverancier.

Beoordeling onderzoeksresultaten

Er beoordeling van de onderzoeksresultaten dienen te worden vastgelegd. Bij ons bedrijf zijn alle monsteruitslagen oké bevonden tenzij er een afwijking is geconstateerd. Deze wordt specifiek benoemd en er wordt actie ondernomen naar aanleiding van de uitslag. Acties kunnen zijn:

1. Verificatie bij laboratorium naar methode van beproeving (bij rare uitslag);
2. Correctie naar product, daar waar mogelijk;
3. Corrigerende maatregel naar product, proces, productieruimte en personeel.
4. Eventueel kan via iMIS audit dit proces worden gerapporteerd.